lunes, 18 de enero de 2010

Sodasa Granta - Vallabha Bhatta

Fotos
Devoción
harekrsna

Jagadananda Das

Çoòaça-granthäù

of Vallabhäcärya

Description

This entry is hard to categorize as it contains 16 works of different character. Source text: James D. Redington's The Grace of Lord Krishna: The Sixteen Verse-Treatises (Sodasagranthah) of Vallabhacharya (Delhi: Sri Satguru Publications, 2000).

Contributed by Robert Gafrik.

The source of the following text is James D. Redington's

The Grace of Lord Krishna:

The Sixteen Verse-Treatises (Soòañagranthäù) of Vallabhacharya

(Delhi: Sri Satguru Publications, 2000)

(Input by Robert Gafrik)

1. Yamunäñöakam

namämi yamunäm ahaà sakala-siddhi-hetuà mudä

muräri-pada-paìkaja-sphurad-amanda-reëütkaöäm |

taöastha-nava-känana-prakaöa-moda-puñpämbunä

suräsura-supüjita-smara-pituù çriyaà bibhratém ||1||

kalindi-giri-mastake 'patad amanda-pürojjvalä

viläsa-gamanollasat-prakaöa-gaëòa-çaillonnatä |

sa-ghoña-gati-danturä samadhirüòha-dolottamä

mukunda-rati-vardhiné jayati padma-bandhoù sutä ||2||

bhuvaà bhuvana-pävaném adhigatäm aneka-svanaiù

priyäbhir iva sevitäà çuka-mayüra-haàsädibhiù |

taraìga-bhuja-kaìkaëa-prakaöa-muktikä-välukä-

nitamba-taöa-sundaréà namata kåñëa-turya-priyäm ||3||

anata-guëa-bhüñite çiva-viriïci-deva-stute

ghanädhana-nibhe sadä druva-paräçäräbhéñöade |

viçuddha-mathurä-taöe sakala-gopa-gopé-våte

kåpä-jaladhi-saàçrite mama manaù-sukhaà bhaväya ||4||

yayä caraëa-padmajä mura-ripoù priyambhävukä

samägamanato 'bhavat sakala-siddhidä sevitäm |

tayä sadåçatäm iyät kamalakäjä sa-patnéva yad

dhari-priya-kalindayä manasi me sadä sthéyatäm ||5||

namo 'stu yamune sadä tava caritram aty-dbhutaà

na jätu yamayätanä bhavati te payaù-pänataù |

yamo 'pi bhaginé-sutän katham u hanti duñöän api

priyo bhavati sevanät tava harer yathä gopikäù ||6||

mamästu tava sannidhau tanu-navatvam etävatä

na durlabhatamä tatir mura-ripau mukunda-priye |

ato 'stu tava lälanä suradhuné paraà saìgamät

tavaiva bhuvi kértitä na tu kadäpi puñöi-sthitaiù ||7||

stutià tava karoti kaù kamalajä-sa-pati-priye

harer yad anusevayä bhavati saukhyam ämokñataù |

iyam tava kathädhikä sakala-gopikä-saìgama-

smara-çrama-jaläëibhiù sakala-gätrajaiù saìgamaù ||8||

taväñöakam idaà mudä paöhati süra-süte sadä

samasta-durita-kñayo bhavati vai mukunde ratiù |

tayä sakala-sidhayo mura-ripuç ca santuñyati

svabhäva-vijayo bhaved vadati vallabhaù çré-hareù ||9||

2 Bäla-bodhaù

natvä harià sadänandaà sarva-siddhänta-saìgraham |

bäla-prabodhanärthäya vadämi suviniçcitam ||1||

dharmärtha-käma-mokñäkhyäç catväro 'rthä manéñéëäm |

jéveçvara-vicäreëa dvidhä te hi vicäritäù ||2||

alaukikäs tu vedoktäù sädhya-sädhana-saàyutäù |

laukikä åñibhiù proktäs tathaiveçvara-çikñayä ||3||

laukikäàs tu pravakñyämi vedäd ädyä yataù sthitäù |

dharma-çästräëi nétiç ca käma-çästräëi ca kramät ||4||

tri-varga-sädhakänéti na tan-nirëaya ucyate |

mokñe catväri çästräni laukike parataù svataù ||5||

dvidhä dve dve svatas tatra säàkhya-yogau prakértitau |

tyägätyäga-vibhägena säàkhye tyägaù prakértitaù ||6||

ahantä-mamatä-näçe sarvathä nirahaìkåtau |

svarüpa-stho yadä jévaù kåtärthaù sa nigadyate ||7||

tad-arthaà prakriyä käcit puräëe 'pi nirüpitä |

åñibhir bahudhä proktä phalam ekam abähyataù ||8||

atyäge yoga-märgo hi tyägo 'pi manasaiva hi |

yamädayas tu kartavyäù siddhe yoge kåtärthatä ||9||

paräçrayeëa mokñas tu dvidhä so 'pi nirüpyate |

brahmä brähmaëatäà yätas tad-rüpeëa susevyate ||10||

te sarvärthä na cädyena çästraà kiàcid udéritam |

ataù çivaç ca viñëuç ca jagato hitakärakau ||11||

vastunaù sthiti-saàhärau käryau çästra-pravartakau |

brahmaiva tädåçaà yasmät sarvätmakatayoditau ||12||

nirdoña-pürëa-guëatä tat-tac-chästre tayoù kåtä |

bhoga-mokña-phale dätuà çaktau dväv api yady api ||13||

bhogaù çivena mokñas tu viñëuneti viniçcayaù |

loke 'pi yat prabhur bhuìkte tan na yacchati karhicit ||14||

ati-priyäya tad api déyate kvacid eva hi |

nityatärtha-pradänena tadéyatvaà tad-äçrayaù ||15||

pratyekaà sädhanaç caitad dvitéyärthe mahäï chramaù |
jéväù svabhävato duñöä doñäbhäväya sarvadä ||16||

çravaëädi tataù premnä sarvaà käryaà hi siddhyati |

mokñas tu sulabho viñëor bhogaç ca çivatas tathä ||17||

samarpaëenätmano hi tadéyatvaà bhaved dhruvam |

atadéyatayä cäpi kevalaç cet samäçritaù ||18||

tad-äçraya-tadéyatva-buddhyai kiàcit samäcaret |

sva-dharmam anutiñöhan vai bhära-dvaiguëyam anyathä ||19||

iy evaà kathitaà sarvaà naitaj jïäne bhramaù punaù ||20||

3. Siddhänta-muktävalé

natvä harià pravakñyämi sva-siddhänta-viniçcayam |

kåñëa-sevä sadä käryä mänasé sä parä matä ||1||

cetas-tat-pravaëaà sevä tat-siddhyai tanu-vittajä |

tataù saàsära-duùkhasya nivåttir brahma-bodhanam ||2||

paraà brahma tu kåñëo hi sac-cid-änandakaà båhat |

dvi-rüpaà tad dhi sarvaà syäd ekaà tasmäd vilakñaëam ||3||

aparaà tatra pürvasmin vädino bahudhä jaguù |

mäyikaà saguëaà käryaà svatantraà ceti naikadhä ||4||

tad evaitat-prakäreëa bhavatéti çruter matam |

dvi-rüpaà cäpi gaìgävaj jïeyaà sä jala-rüpiëé ||5||

mähätmya-saàyutä nåëäà sevatäà bhukti-muktidä |

maryädä-märga-vidhinä tathä brahmäpi budhyatäm ||6||

tatraiva devatä-mürti-bhaktyä yä dåçyate kvacit |

gaìgäyäà ca viçeñeëa pravähä-bheda-buddhaye ||7||

pratyakñä sä na sarveñäà präkämyaà syät tayä jale |

vihitäc ca phalät tad dhi pratétyäpi viçiñyate ||8||

yathä jalaà tathä sarvaà yathä çaktä tathä båhat |

yathä devé tathä kåñëas taträpy etat ihocyate ||9||

jagat tu tri-vidhaà proktaà brahma-viñëu-çiväs tataù |

devatä-rüpavat proktä brahmaëétthaà harir mataù ||10||

käma-cäras tu loke ' smin brahmädibhyo na cänyathä |

paramänanda-rüpe tu kåñëe svätmani niçcayaù ||11||

atas tu brahma-vädena kåñëe buddhir vidhéyatäm |

ätmani brahma-rüpe hi chidrä vyomnéva cetanäù ||12||

upädhi-näçe vijïäne brahmätmatvävabodhane |

gaìgä-téra-sthito yadvad devatäà tatra paçyati ||13||

tathä kåñëaà paraà brahma svasmin jïäné prapaçyati |

saàsäré yas tu bhajate sa düra-stho yathä tathä ||14||

apekñita-jalädénäm abhävät tatra duùkha-bhäk |

tasmäc chré-kåñëa-märga-stho vimuktaù sarva-lokataù ||15||

ätmänanda-samudra-sthaà kåñëam eva vicintayet |
lokärthé ced bhajet kåñëaà kliñöo bhavati sarvathä ||16||

kliñöo 'pi ced bhajet kåñëaà loko naçyati sarvathä |

jïänäbhäve puñöi-märgé tiñöhet püjotsavädiñu ||17||

maryädä-sthas tu gaìgäyäà çré-bhägavata-tat-paraù |

anugrahaù puñöi-märge niyämaka iti sthitiù ||18||

ubhayos tu krameëaiva pürvoktaiva phaliñyati |

jïänädhiko bhakti-märga evaà tasmän nirüpitaù ||19||

bhakty-abhäve tu téra-stho yathä duñöaiù sva-karmabhiù |

anyathä-bhävam äpannas tasmät sthänäc ca naçyati ||20||

evaà sva-çästra-sarvasvaà mayä guptaà nirüpitam |

etad budhvä vimucyate puruñaù sarva-saàçayät ||21||

4. Puñöi-praväha-maryädä-bhedaù

puñöi-praväha-maryädä viçeñeëa påthak påthak |

jéva-deha-kriyä-bhedaiù praväheëa phalena ca ||1||

vakñyämi sarva-sandehä na bhaviñyanti yac chruteù |

bhaktgi-märgasya kathanät puñöir astéti niçcayaù ||2||

dvau bhüta-sargäv^¹ ity ukteù praväho 'pi vyavasthitaù |

vedasya vidyamänatvän maryädäpi vyavasthitä ||3||

kaçcid eva hi bhakto hi yo mad-bhakta itéraëät^² |

sarvotkarña-kathanät puñöir astéti niçcayaù ||4||

na sarvo 'taù pravähäd dhi bhinno vedäc ca bhedataù |

yadä yaseti^³ vacanän nähaà vedair itéraëät^⁴ ||5||

märgaikatve 'pi ced antyau tanü bhakty-ägamau matau |

na tad yuktaà sütrato hi bhinno yuktyä hi vaidikaù ||6||

jéva-deha-kåténäà ca bhinnatvaà nityatäçruteù |

yathä tadvat puñöi-märge dvayor api niñedhataù ||7||

pramäëa-bhedäd bhinno hi puñöi-märgo nirüpitaù |

sarga-bhedaà pravakñyämi svarüpa-päìka-kriyäyutaà ||8||

icchä-mätreëa manasä pravähaà såñöavän hariù |

vacasä veda-märgaà hi puñöià käyena niçcayaù ||9||

mülecchätaù phalaà loke vedoktaà vaidike 'pi ca |

käyena tu phalaà puñöau bhinnechäto 'pi naikatä ||10||

tän ahaà dviñato väkyäd^⁵ bhinnä jéväù pravähiëaù |

ata evetarau bhinnau säntau mokña-praveñataù ||11||

tasmäj jéväù puñöi-märge bhinnä eva na saàçayaù |

bhagavad-rüpa-sevärthaà tat-såñöir nänyathä bhavet ||12||

svarüpeëävatäreëa liìgena ca guëena ca |

täratamyaà na svarüpe dehe vä tat-kriyäsu vä ||13||

tathäpi tävatä käryaà yävat tasya karoti yaù |

te hi dvidhä çuddha-miçra-bhedän miçräs tridhä punaù ||14||

pravähädi-vibhedena bhagavat-kärya-siddhaye |

puñöyä vimiçräù sarva-jïäù praväheëa kriyä-ratäù ||15||

maryädayä guëa-jïäs te çuddhäù premëätidurlabhäù ||

evaà sargas tu teñäà hi phalaà tv atra nirüpyate ||16||

bhagavän eva hi phalaà sa yathävirbhaved bhuvi |

guëa-svarüpa-bhedena tathä phalaà bhavet ||17||

äsaktau bhagvän eva çäpaà däpayati kvacit |

ahaàkäre 'tha vä loke tan-märga-sthäpanäya hi ||18||

na te päñaëòatäà yänti na ca rogädy-upadraväù |

mahänubhäväù präyeëa çästraà çuddhatva-hetave ||19||

bhagavat-täratamyena täratamyaà bhajanti hi |

vaidikatvaà laukikatvaà käpaöyät teñu nänyathä ||20||

vaiñëavatvaà hi sahajaà tato 'nyatra viparyayaù |

sambadhinas tu ye jéväù praväha-sthäs tathäpare ||21||

carñaëé-çabda-väcyas te te sarve sarva-vartmasu |

kñaëät sarvatvam äyanti rucis teñäà na kutracit ||22||

teñäà kriyäëusäreëa sarvatra sakalaà phalaà |

praväha-shän pravakñyämi svarüpäìga-kriyäyutän ||23||

jéväs te hy äsuräù sarve pravåttià cet varëitäù^⁶ |

te ca dvidhä prakértyante hy ajïa-durjïa-vibhedataù ||24||

durjïäs te bhagavat-proktä hy ajïäs tän anu ye punaù |

pravähe ' samägatya puñöi-sthas tair na yujyate |

so 'pi tais tat-kule jätaù karmaëä jäyate yataù ||25||

5. Siddhänta-rahasyam

çrävaëasyämale pakñe ekädaçyäà mahä-niçi |

säkñäd bhagavatä proktaà tad akñaraça ucyate ||1||

brahma-sambandha-karaëät sarveñäà deha-jévayoù |

sarva-doña-nivåttir hi doñäù païca-vidhäù småtäù ||2||

sahajä deça-kälotthä loka-veda-nirüpitäù |

saàyogajäù sparçajäç ca na mantavyäù kathaàcana ||3||

anyathä sarva-doñäëäà na nivåttiù kathaàcana |

asamarpita-vastünäà tasmäd varjanam äcaret ||4||

nivedibhiù samarpyaiva sarvaà kuryäd iti sthitiù

na mataà deva-devasya sämibhukta-samarpaëam ||5||

tasmäd ädau sarva-kärye sarva-vastu-samarpaëam |

dattäpahära-vacanaà tathä ca sakalaà hareù ||6||

na grähyam iti väkyaà hi bhinna-märga-paraà matam |

sevakänäà yathä loke vyavahäraù prasiddhyati ||7||

tathä käryaà samarpyaiva sarveñäà brahmatä tataù |

gaìgätvaà sarva-doñäëäà guëa-doñädi-varëanä ||8||

gaìgätvena nirüpyä syät tadvad aträpi caiva hi ||8½||

6. Nava-ratnam

cintä käpi na käryä niveditätmabhiù kadäpéti |

bhagavän api puñöi-stho na kariñyati laukikéà ca gatim ||1||

nivedanaà tu smartavyaà sarvathä tädåçair janaiù |

sarveçvaraç ca sarvätmä nijecchätaù kariñyati ||2||

sarveñäà prabhu-sambandho na pratyekam iti sthitiù |

ato 'nya-viniyoge 'pi cintä kä svasya so 'pi cet ||3||

ajïänäd athavä jïänät kåtam ätma-nivedanam |

yaiù kåñëa-sätkåta-präëais teñäà kä parivedanä ||4||

tathä nivedane cintä tyäjä çré-puruñottame |

viniyoge 'pi sä tyäjyä samartho hi hariù svataù ||5||

loke svästhyaà tathä vede haris tu na kariñyati |

puñöi-märga-sthito yasmät säkñiëo bhavatäkhiläù ||6||

sevä-kåtir guror äjïä bädhanaà vä harécchayä |

ataù sevä-paraà cittaà vidhäya sthéyatäà sukham ||7||

cittodvegaà vidhäyäpi harir yad yat kariñyati |

tathaiva tasya léleti matvä cintäà drutaà tyajet ||8||

tasmät sarvätmanä nityaà çré-kåñëaù çaraëaà mama |

vadabhir evaà satataà stheyaà ity eva me matiù ||9||

7. Antaù-karaëa-prabodhaù

antaù-karaëa mad-väkyaà sävadhänatayä çåëu |

kåñëät paraà nästi daivaà vastuto doña-varjitam ||1||

cäëòälé ced räja-patné jätä räjïä ca mänitä |

kadäcid apamäne 'pi mülataù kä kñatir bhavet ||2||

samarpaëäd ahaà pürvam uttamaù kià sadä sthitaù |

kä mamädhamatä bhävyä paçcät täpo yato bhavet ||3||

satya-saìkalpato viñëur nänyathä tu kariñyati |

äjïaiva käryä satataà svämi-droho 'nyathä bhavet ||4||

sevakasya tu dharmo 'yaà svämé svasya kariñyati |

äjïä pürvaà tu yä jätä gaìgä-sägara-saìgame ||5||

yäpi paçcän madhuvane na kåtaà tad dvayaà mayä |

deha-deça-parityägas tåtéyo loka-gocaraù ||6||

paçcät täpaù kathaà tatra sevako 'haà na cänyathä |

laukika-prabhuvat kåñëo na drañöavyaù kadäcana ||7||

sarvaà samarpitaà bhaktyä kåtärtho 'si sukhé bhava |

prauòhäpi duhitä yadvat snehän na preñyate vare ||8||

tathä dehe na kartavyaà varas tuñyati nänyathä |

lokavac cet sthitir me syät kià syäd iti vicäraya ||9||

açakye harir eväsi mohaà mä gäù kathaàcana |

iti çré-kåñëa-däsasya vallabhasya hitaà vacaù ||10||

cittaà prati yadäkarëya bhakto niçcintatäà vrajet ||11||

8. Viveka-dhairyäçrayaù

viveka-dhairye satataà rakñaëéye tathäçrayaù |

vivekas tu hariù sarvaà nijecchätaù kariñyati ||1||

prärthite vä tataù kià syät svämy-abhipräya-saàçayät |

sarvatra tasya sarvaà hi sarva-sämarthyam eva ca ||2||

abhimänaç ca saàtyäjyaù svämy-adhénatva-bhävanät |

viçeñataç ced äjïä syäd antaù-karaëa-gocaraù ||3||

tadä viçeña-gaty-ädi bhävyaà bhinnaà tu daihikät |

äpad-gaty-ädi-käryeñu haöhas tyäjyaç ca sarvathä ||4||

anägrahaç ca sarvatra dharmädharmägra-darçanam |

viveko 'yaà samäkhyäto dhairyaà tu vinirüpyate ||5||

tri-duùkha-sahanaà dhairyaà ämåteù sarvataù sadä |

takravad dehavad bhävyaà jaòavad gopa-bhäryavat ||6||

pratékäro yadåcchätaù siddhaç cen nägrahé bhavet |

bhäryädénäà tathänyeñäm asataç cäkramaà sahet ||7||

svyam indriya-karyäëi käya-väì-manasä tyajet |

açureëäpi kartavyaà svasyäsämarthya-bhävanät ||8||

açakye harir evästi sarvam äçrayato bhavet |

etat sahanam atroktam äçrayo 'to nirüpyate ||9||

aihike para-loke ca sarvathä çaraëaà hariù |

duùkha-hänau tathä päpe bhaye kämädy-apüraëe ||10||

bhakta-drohe bhakty-abhäve bhaktaiç cätikrame kåte |

açakye vä suçakye vä sarvathä çaraëaà hariù ||11||

ahaìkära-kåte caiva poñya-poñaëa-rakñaëe |

poñyätikramaëe caiva tathänteväsy-atikrame ||12||

alaukika-manaù-siddhau sarvathä çaraëaà hariù |

evaà citte sadä bhävyaà väcä ca parikértayet ||13||

anyasya bhajanaà tatra svato gamanam eva ca |

prärthanäù kärya-mätre 'pi tathänyatra vivarjayet ||14||

aviçväso na kartavyaù sarvathä bädhakas tu saù |

brahmästra-cätakau bhävyau präptaà seveta nirmamaù ||15||

yathä kathaàcit käryäëi kuryäd uccävacäny api |
kià vä proktena bahunä çaraëaà bhävayed dhariù ||16||

evam äçrayaëam proktaà sarveçäà sarvadä hitam |

kalau bhakty-ädi-märgä hi duùsädhyä iti me matiù |||17||

9. Çré-kåñëäçräyaù

savca-märgeñu nañöeñu kalau ca khala-dharmaëi |

päñaëòa-pracure loke kåñëa eva gatir mama ||1||

mlecchäkränteñu deçeñu päpaika-nilayeñu ca |

sat-péòä-vyagra-lokeñu kåñëa eva gatir mama ||2||

gaìgädi-tértha-varyeñu duñöair evävåteñv iha |

tirohitädhidaiveñu kåñëa eva gatir mama ||3||

ahaàkära-vimüòheñu satsu päpänuvartiñu |

läbha-püjärtha-yatneñu kåñëa eva gatir mama ||4||

aparijïäna-nañöeñu mantreñv avrata-yogiñu |

tirohitärtha-deveñu kåñëa eva gatir mama ||5||

nänä-väda-vinañöeñu sarva-karma-vratädiñu |

päñaëòaika-prayatneñu kåñëa eva gatir mama ||6||

ajämilädi-doñäëäà näçako 'nubhave sthitaù |

jïäpitäkhila-mähätmyaù kåñëa eva gatir mama ||7||

präkåtäù sakalä devä gaëitänandakaà båhat |

pürëänando haris tasmät kåñëa eva gatir mama ||8||

viveka-dhairya-bhakty-ädi-rahitasya viçeñataù |

päpäsaktasya dénasya kåñëa eva gatir mama ||9||

sarva-sämarhya-sahitaù sarvatraiväkhilärtha-kåt |

çaraëa-stha-samuddhäraà kåñëaà vijïäpayämy aham ||10||

kåñëäçrayam idaà stotraà yaù paöhet kåñëa-sannidhau |

tasyäçrayo bhavet kåñëa iti çré-vallabho 'bravét ||11||

10. Catuù-çloké

sarvadä sarva-bhävena bhajanéyo vrajädhipaù |

svasyäyam eva dharmo hi nänyaù kväpi kadäcana ||1||

evaà sadä sma kartavyaà svayam eva kariñyati |

prabhuù sarva-samartho hi tato niçcintatäà vrajet ||2||

yadi çré-gokulädhéço dhåtaù sarvätmanä hådi |

tataù kim aparaà brühi laukikair vaidikair api ||3||

ataù sarvätmanä çaçvad golukeçvara-pädayoù |

smaraëaà bhajanaà cäpi na tyäjyam iti me matiù ||4||

11. Bhakti-vardhiné

yathä bhaktiù pravåddhä syät tathopäyo nirüpyate |

béja-bhäve dåòhe tu syät tyägäc chravaëa-kértanät ||1||

béja-däròhya-prakäras tu gåhe sthitvä sva-dharmataù |

avyävåtto bhajet kåñëaà püjayä çravaëädibhiù ||2||

vyävåtto 'pi harau cittaà çravaëädau nyaset sadä |

tataù premä tathäsaktir vyasanaà ca yadä bhavet ||3||

béjaà tad ucyate çästre dåòùaà yan näpi naçyati |

snehäd räga-vinäçaù syäd äsaktyä syäd gåhäruciù ||4||

gåha-sthänäà bädhakatvam anätmatvaà ca bhäsate |

yadä syäd vyasanaà kåñëe kåtärthaù syät tadaiva hi ||5||

tädåçasyäpi satataà geha-sthänäà vinäçakam |

tyägaà kåtvä yated yas tu tad-arthärthaika-mänasaù ||6||

labhate sudåòhäà bhaktià sarvato 'bhyadhikäà paräm |

tyäge bädhaka-bhüyastvaà duùsaàsargät tahännataù ||7||

ataù stheyaà hari-sthäne tadéyaiù saha tat-paraiù |

adüre viprakarñe vä yathä cittaà na duñyati ||8||

seväyäà vä kathäyäà vä yasyäsaktir dåòùä bhavet |

yävaj jévaà tasya näço na kväpi matir mama ||9||

bädha-saàbhävanäyäà tu naikänte väsa iñyate |

haris tu sarvato rakñäà kariñyati na saàçayaù ||10||

ity evaà bhagavac-chästraà güòùa-tattvaà nirüpitam |

ya etat samädhéyéta tasyäpi syäd dåòhä ratiù ||11||

12. Jala-bhedaù

namaskåtya harià vakñye tad-guëänäà vibhedakän |

bhävän viàçatidhä bhinnän sarva-saàdeha-värakän ||1||

guëa-bhedäs tu tävanto yavanto hi jale matäù |

gäyakäù küpa-saàkäçä gandharvä iti viçrutäù ||2||

küpa-bhedäs tu yävantas tävantas te 'pi sammatäù |

kulyäù pauräëikäù proktäù päramparya-yutä bhuvi ||3||

kñetra-praviñöäs te cäpi saàsärotpatti-hetavaù |

veçyädi-sahitä mattä gäyakä garta-saàjïitäù ||4||

jalärtham eva gartäsu nécä gänopajévinaù |

hradäs tu paëòitäù proktä bhagavac-chästra-tat-paräù ||5||

saàdeha-värakäs tatra sudä gambhéra-mänasäù |

saraù-kamala-sampürëäù prema-yuktäs tathä budhäù ||6||

alpa-çrutäù prema-yuktä veçantäù parikértitäù |

karma-çuddhäù palvaläni tathälpa-çruti-bhaktayaù ||7||

yoga-dhyänädi-saàyuktä guëä varñyäù prakértitäù |

tapo-jïänädi-bhävena svedajäs tu prakértitäù ||8||

alaukikena jïänena ye tu proktä harer guëäù |

kadäcit käù çabda-gamyäù patac-chabdäù prakértitäù ||9||

devädy-upäsanodbhütäù påñvä bhümer ivodgatäù |

sädhanädi-prakareëa navadhä bhakti-märgataù ||10||

prema-pürtyä sphurad-dharmäù syandamänäù prakértitäù |

yädåçäs tädåçäù proktä våddhi-kñaya-vivarjitäù ||11||

sthävaräs te samäkhyätä maryädaika-pratiñöhitäù |

aneka-janma-saàsiddhä janma-prabhåti sarvadä ||12||

saìgädi-guëa-doñäbhyäà våddhi-kñaya-yutä bhuvi |

nirantarodgama-yutä nadyas te parikértitäù ||13||

etädåçäù svatanträç cet sindhavaù parikértitäù |

pürëä bhagavadéyä ye çeña-vyäsägni-märutäù ||14||

jaòa-närada-maiträdy äste samudräù prakértitäù |

loka-veda-guëair miçra-bhävenaike harer guëän ||15||

varëayanti samudräs te kñarädyäù ñaö prakértitäù |
guëätétatayä çuddhän sac-cid-änanda-rüpiëaù ||16||

sarvän eva guëän viñëor varëayanti vicakñaëäù |

te 'måtodäù samäkhyätäs tad-väk-pänaà sudurlabham ||17||

tädåçänäà kvacid väkyaà dütänäm iva varëitam |

ajämila-karëanavad bindu-pänaà prakértitam ||18||

räga-jïänädi-bhävänäà sarvathä näçanaà yadä |

tadä lehanam ity uktaà svänandodgama-käraëam ||19||

uddhåtodakavat sarve patitodakavat tathä |

uktätirikta-väkyäni phalaà cäpi tathä tataù ||20||

iti jévendriya-gatä nänä-bhävaà gatä bhuvi |

rüpataù phalataç caiva guëä viñëor nirüpitäù ||21||

13. Païca-padyäni

çré-kåñëa-rasa-vikñipta-mänasä rati-varjitäù |

anirvåtäù loka-vede mukhyäs te çravaëotsukäù ||1||

viklinna-manaso ye tu bhagavat-småti-vihvaläù |

arthaika-niñöhäs te cäpi madhyamäù çravaëotsukäù ||2||

niùsandigdhaà kåñëa-tattvaà sarva-bhävena ye viduù |

te tv äveçät tu vikalä nirodhäd vä na cänyathä ||3||

pürëa-bhävena pürëärthäù kadäcin na tu sarvadä |

anyäsaktäs tu ye kecid adhamäù parikértitäù ||4||

ananya-manaso martyä uttamäù çravaëädiñu |

deça-käla-dravya-kartå-mantra-karma-prakärataù ||5||

14. Sannyäsa-nirëayaù

paçcät täpa-nivåtty-arthaà parityägo vicäryate |

sa märgä-dvitaye prokto bhaktau jïäne viçeñataù ||1||

karma-märge na kartavyaù sutaräà kali-kälataù |

ata ädau bhakti-märge kartavyatvävicäraëä ||2||

çravaëädi-prasidhy-arthaà kartayvaç cet sa neñyate |

sahäya-saìga-sädhyatvät sädhanänäà ca rakñaëät ||3||

abhimänän niyogäc ca tad-dharmaiç ca nirodhataù |

gåhäder bädhakatvena sädhanärthaà tathä yadi ||4||

agre 'pi tädåçair eva saìko bhavati nänyathä |

svayaà ca viñayäkräntaù päñaëòé syät tu kälataù ||5||

viñayäkränta-dehänäà näveçaù sarvadä hareù |

ato 'tra sädhane bhaktau naiva tyägaù sukhävahaù ||6||

virahänubhavärthaà tu parityägaù praçasyate |

svéya-bandha-nivåtty-arthaà veçaù so 'tra nänyathä ||7||

kauòiëyo gopikäù proktä guravaù sädhanaà ca tat |

bhävo bhävanayä siddhaù sädhanaà nänyad iñyate ||8||

vikalatvaà tathäsvästhyaà prakåtiù präkåtaà na hi |

jïänaà guëäç ca tasyaivaà vartamänasya bädhakäù ||9||

satya-loke sthitir jïänät saànyäsena viçeñät |

bhävanä sädhanaà yatra phalaà cäpi tathä bhavet ||10||

tädåçäù satya-lokädau tiñöhanty eva na saàçayaù |

bahiç cet prakaöaù svätmä vanhnivat praviçed yadi ||11||

tadaiva sakalo bandho näçam eti na cänyathä |

guëäs tu saìga-rähityäj jévanärthaà bhavanti hi ||12||

bhagavän phala-rüpatvän nätra bädhaka iñyate |

svästhya-väkyaà na kartavyaà dayälur na virudhyate ||13||

durlabho 'yaà parityägaù premëä sidhyati nänyathä |

jïäna-märge tu saànyäso dvi-vidho 'vicäritaù ||14||

jïänärtham uttaräìgaà ca siddhir janma-çataiù param |

jïänaà ca sädhanäpekñaà yajïädi-çravaëän matam ||15||

ataù kalau sa saànyäsaù paçcät täpäya nänyathä |
päñaëòitvaà bhavaec cäpi tasmäj jïäne na saànyaset ||16||

sutaräà kali-doñäëäà prabalatväd iti sthitam |

bhakti-märge 'p ced doñas tadä kià käryam ucyate ||17||

aträrambhe na näçaù syäd dåñöäntasyäpy abhävataù |

svästhya-hetoù parityägäd bädhaù kenasya sambhavet ||18||

harir atra na çaknoti kartuà bädhäà kuto 'pare |

anyathä mätaro bälän na stanyaiù pupusuù kvacit ||19||

jïäninäm apii väkyena na bhaktaà mohayiñyati |

ätma-pradaù priyäç cäpi kim arthaà mohayiñyati ||20||

tasmäd ukta-prakäreëa parityägo vidhéyatäm |

anyathä bhrañyate svärthäd iti me niçcitä matiù ||21||

iti kåñëa-prasädena vallabhena viniçcitam |

saànyäsa-varaëaà bhaktäv anyathä patito bhavet ||22||

15. Nirodha-lakñaëam

yac ca duùkhaà yaçodäyä nandädénäà ca gokule |

gopikänäà tu yad duùkhaà tad duùkhaà syän mama kvacit ||1||

gokule gopékänäà tu sarveñäà vraja-väsinäm |

yat sukhaà samabhüt tan me bhagavän kià vidhäsyati ||2||

uddhavägamane jäta utsavaù sumahän yathä |

våndävane gokule vä tathä me manasi kvacit ||3||

mahatäà kåpayä yävad bhagavän dayayiñyati |

tävad änanda-sandohaù kértyamänaù sukhäya hi ||4||

mahatäà kåpayä yadvat kértanaà sukhadaà sadä |

na tathälaukikänäà tu snigdha-bhojana-rükñavat ||5||

guëa-gäne sukhäväptir govindasya prajäyate |

yathä tathä çukädénäà naivätmani kuto 'nyataù ||6||

kliçyamänän janän dåñövä kåpä-yukto yadä bhavet |

tadä sarvaà sadänandaà hådi sthaà nirgataà bahiù ||7||

sarvänanda-mayasäpi kåpänandaù sudurlabhaù |

håd-gataù sva-guëäï chrutvä pürëaù plävayate janän ||8||

tasmät sarvaà parityajya niruddhaiù sarvadä guëäù |

sadänanda-parair geyäù sac-cid-änandatä tataù ||9||

ahaà nirudho rodhena nirodha-padavéà gataù |

niruddhänäà tu rodhäya nirodhaà varëayämi te ||10||

hariëä ye vinirmuktäs te magnä bhava-sägare |

ye niruddhäs ta evätra modam äyänty ahar-niçam ||11||

saàsäräveça-duñöänäm indriyäëäà hitäya vai |

kåñëasya sarva-vastüni bhümna éçasya yojayet ||12||

guëeñv äviñöa-cittänäà sarvadä mura-vairiëaù |

saàsära-viraha-kleçau na syätäà harivat sukham ||13||

tadä bhavet dayälutvam anyathä krüratä matä |

bädha-çaìkäpi nästy atra tad-adhyäso ' pi sidhyati ||14||

bhagavad-dharma-sämarthyäd virägo viñaye sthiraù |

gauëair hari-sukha-sparñän na duùkhaà bhäti karhicit ||15||

evaà jïätvä jïäna-märgäd utkarñaà hari-varëane |
amatsarair alubdhaiç ca varëanéyäù sadä guëäù ||16||

hari-mürtiù sadä dhyeyä saìkalpäd api tatra hi |

darçanaà sparçanaà spañöaà tathä kåti-gaté sadä ||17||

çravaëaà kértanaà spañöaà putre kåñëa-priye ratiù |

päyor mäläàça-tyägena çeña-bhävaà tanau nayet ||18||

yasya vä bhagavat-käryaà yadä spañöaà na dåçyate |

tadä vinigrahas tasya kartavya iti niçcayaù ||19||

nätaù parataro mantro nätaù parataraù stavaù |

nätaù paratarä vidyä térthaà nätaù parät param ||20||

16. Sevä-phalam

yädåçé sevanä proktä tat siddhau phalam ucyate |

alaukikasya däne hi cädyaù sidhyen manorathaù ||1||

phalaà vä hy adhikäro vä na kälo 'tra niyämakaù |

seväyäà phala-trayam alaukika-sämarthyaà säyujyaà sevopayogi-deho vaikuëöhädiñu |

udvegaù pratibandho vä bhogo vä syät tu bädhakam ||2||

akartayvaà bhagavataù sarvathä ced gatir na hi |

yathä vä tattva-nirdhäro vivekaù sädhanaà matam ||3||

bädhakänäà parityägo bhoge 'py ekaà tathä param |

niñpratyühaà mahän bhogaù prathame viçate sadä ||4||

seväyäà pratibandhaka-trayam udvegaù pratibandho bhogo vä | träyäëäà sädhana-parityägaù kartavyaù | bhogo dvi-vidhaù laukiko 'laukikaç ca | tatra laukikas tyäjya eva | alaukikas tu phalänäà madhye prathame praviçati | pratibandho 'pi dvi-vidhaù sädhäraëo bhagavad-kåtaç ca | taträdyo buddhyä tyäjyaù | bhagavad-kåtaç cet pratibandhas tadä bhagavän phalaà na däsyatéti mantavyam | tadä anya-seväpi vyarthä | tadäsuro 'yaà jéva iti nirdhäraù | tadä jïäna-märgeëa sthätavyaà çokäbhäväyeti vivekaù |

nanu sädharaëo bhogaù kathaà tyaktavya ity äkäìkñäyäm äha —

sa-vighno 'lpo ghätakaù syäd baläd etau sadä matau |

sa-vighno 'lpo ghätakaù syäd iti sa-vighnatväd alpatväd bhogas tyäjyaù | etau pratibandhakau |

dvitéye sarvathä cintä tyäjyä saàsära-niçcayät ||5||

dvitéyo bhagavat-kåta-pratibandhaù | jïäna-sthity-abhäve cintä-bhävärtham äha dvitéya iti |

na tv ädye dätåtä nästi ......................................

ädya-phaläbhäve bhagavato dätåtvaà nästi | tadä sevä nädhidaiviké ity uktaà bhavati |

.................................. tåtéye bädhakaà gåham |

bhogäbhävas tadaiva sidhyati yadä gåha-parityägaù |

avaçyeyaà sadä bhävyä sarvam anyan mano-bhramaù ||6||

tadéyar api tat käryaà puñöau naiva vilambayet |

guëa-kñobhe 'pi drañöavyam etad eveti me matiù ||7||